Ketensamenwerking is nodig voor proactievere dienstverlening

De twee belangrijkste inzichten uit het bezoek: vereenvoudiging van wet- en regelgeving is nodig, want de wettelijke basis ontbreekt voor brede uitwisseling van privacygevoelige gegevens. Bevorder daarnaast ketensamenwerking en betrek daarbij de gebruikers om tot gedragen oplossingen te komen.

Betere digitale dienstverlening

BKWI en het IB zijn opgericht om gegevensuitwisseling binnen het SUWI-stelsel te coördineren. Hiermee vervullen zij een belangrijke taak voor informatiedeling naar partijen in het sociale stelsel. In de Wet Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen (SUWI) voeren UWV, gemeenten en sociaal ontwikkelbedrijven samen een aantal wettelijke taken uit voor werkzoekenden en werkgevers. BKWI is het gegevensknooppunt voor SUWI-partijen, het IB is dat voor gemeenten. Aangezien het doel van het programma Werk aan Uitvoering (WaU) is om de publieke dienstverlening duurzaam te verbeteren, waren zowel de SG als p-DG WaU erg geïnteresseerd om van beide organisaties te horen hoe gegevensdeling kan bijdragen aan proactieve dienstverlening en wat daarvoor nodig is.

Wet- en regelgeving grootste knelpunt

Tijdens het werkbezoek vertelden IB en BKWI hoe zij gegevensuitwisseling binnen de sociale zekerheid mogelijk maken om gemeenten en mensen te helpen bij het ontvangen van uitkeringen. Dit gebeurt door het koppelen van data uit verschillende systemen van SUWI-partijen. Een voorbeeld is de energietoeslag, waarbij gemeenten met informatie van IB mensen met weinig inkomen financieel kunnen helpen. Of de dienst Kwijtschelding, die ervoor zorgt dat jaarlijks ruim 600.000 mensen met weinig inkomen kwijtschelding van lokale lasten ontvangen.

IB en BKWI vervullen sinds een paar jaar ook meer opdrachten buiten het SUWI-stelsel, bijvoorbeeld op het gebied van schulden (beslagvrije voet), schuldhulpverlening en arbeidsbemiddeling (VUM). Toch is het niet altijd eenvoudig dergelijke 'proactieve dienstverlening' te realiseren. Verschillende wetten zorgen er voor dat gegevensdeling vaak veel tijd kost of soms zelfs niet mogelijk is. Ze werpen blokkades op om gemeenten en burgers adequaat te kunnen helpen. Peter Jansz, directeur IB: "Bij de informatiediensten van IB en BKWI is het niet de benodigde techniek die beperkend is, maar de wettelijke grondslagen en de verschillen in interpretaties van de wet- en regelgeving die partijen daaraan geven."

Stapsgewijs dienstverlening proactiever organiseren

Daarnaast gaven zowel IB als BKWI mee om met kleine stappen de grote ambitie van proactieve dienstverlening te realiseren. Dit kan bijvoorbeeld door op kleine schaal te kijken hoe je de dienstverlening die al plaatsvindt - in de vorm van een user case - stapsgewijs kunt verbeteren. Dit doen IB en BKWI in scrumteams. Gerhard Hagedoorn, directeur BKWI: "De droom is dat mensen, door middel van één aanvraag op een regeling, ook te zien krijgen voor welke andere regelingen ze in aanmerking komen." Dit kan met het Landelijk Inkomensloket. Dit project staat nog in de kinderschoenen, maar kan in de toekomst wellicht bijdragen aan het tegengaan van het niet-gebruik van voorzieningen.

Ketensamenwerking is nodig voor proactieve dienstverlening

Deze voorbeelden laten zien dat ketensamenwerking nodig is, met daarin vertegenwoordigers van de keten, gebruikers én SZW als stelselverantwoordelijke. Voor zowel secretaris-generaal Marieke van Wallenburg als programma-dg Christa Klijn was dit dan ook één van de belangrijkste conclusies van hun bezoek aan beide organisaties. Klijn: "We moeten de krachten bundelen. Samen optrekken, in plaats van langs elkaar heen werken, maakt ons als overheid krachtiger."